مفهوم شناسی اوصاف الهی در فلسفه ابن سینا

عینیت مفهومی اوصاف الهی در فلسفه ابن سینا

ابن سینا هم چون دیگر حکمای مسلمان، به عینیت حقیقت اوصاف خداوند اعتقاد دارد. نقطه افتراق او از غالب حکما در آن است که وی به عینیت  اوصاف الهی در مقام مفهوم نیز قائل است؛ حال آن که دیگران این مفاهیم اوصاف الهی را متکثر و مختلف می دانند. برخی بر اثر سوء فهم، ابن سینا را در این باره به مغالطه مفهوم و مصداق متهم ساخته اند. اما این نظریه با توجه به مبانی او قابل پذیرش است؛ زیرا ابن سینا انتزاع مفاهیم...

معناشناسی اوصاف الهی از نگاه ابن سینا در پاسخ به مسأله زبان دین

  یکی از پرسش‌های دیرین در علم کلام و فلسفه، چگونگی فهم و تحلیل معانی اوصافی است که بین خدا و انسان مشترک است؛ آیا این اوصاف با معانی انسانی و متعارف به خداوند حمل می‌شوند یا این که واجد معنای دیگری هستند؟ این پرسش که ابتدا ناظر به اوصاف الهی بود. بعدها گسترش یافت و همه گزاره‌های دین را در برگرفت و به این ترتیب نظرات مختلفی در مورد زبان دین پدید آمد. این نظرات تحت دو دیدگاه کلی تقسیم می‌شوند:  ...

عشق در فلسفه ابن سینا

رساله در 8 بخش تنظیم یافته است . بخش اول دربرگیرنده « کلیات » : و شامل مباحث زیر است : تعریف فلسفه ، شرح حال بن سینا و اصالت وجود و عشق در موجودات و بدیهی بودن مفهوم عشق ، در بخش دوم تا پنجم ، عشق در بسائط غیر حیّه ، عشق در نباتات ، حیوانات و انسان مطرح شده است ، خلاصه سخن آنکه سعادت هر قوه ای نیل به آن چیزی است که مقتضای ذاتی آن است بی آنکه مانعی بر سر راه آن باشد . عشق در جواهر عقلی را بیان می...

نظریه عقل در فلسفه ابن سینا

معنا شناسی اوصاف الهی از دیدگاه علامه طباطبایی

دیدگاه غالب علامه طباطبایی در معناشناسی اوصاف الهی ناظر به قبول معنای مشترک میان اوصاف کمالی خدا و مخلوقات است. مشاهده کمالات در مخلوقات و علت تامه بودن خداوند، لزوم پذیرش قاعده «معطی الشیء لایکون فاقداً له»، تحلیل وجودشناختی خداوند به مثابه واجب‎الوجود، صرف‏الوجود و واجد بساطت محضه و وحدت حقه مقتضی آن است که ذات الهی واجد جهات وجودی و کمالی تمامی موجودات به نحو برتر و شریف‏تر باشد. این اقتضا با...

مفهوم نبی و جایگاه آن در فلسفه سیاسی ابن سینا

این نوشتار، با توجه به نظریه­های شیخ الرئیس در مواضع مختلف از هستی شناسی و تأثیرات فکری و نظام کیهانی، انسان شناسی و نظریات بدیعی، هم چون فیض و عنایت، به چگونگی به کمال رسانیدن مفهوم نبوت در اندیشه سیاسی ابن سینا پرداخته است. بدون شک در خط سیر فلسفه اسلامی که از همراهی حکمت و شریعت در آرای فارابی آغاز می شود و به سوی برتری شریعت پیش می رود، ابن سینا به منزلۀ فیلسوفی بزرگ پس از فارابی اهمیت بسزا...